1. مقدمه
با ظهور ابزارهای هوش مصنوعی در زمینه نوشتن مقالات آکادمیک، مباحث اخلاقی فراوانی مطرح شده است. یکی از این ابزارها ChatGPT است که به عنوان یک پیشرفت قابل توجه در یادگیری ماشین شناخته می‌شود. همان‌طور که انتظار می‌رود، استفاده از این ابزارهای علمی دارای مزایا و معایب است و به سرعت به یک موضوع حساس اخلاقی تبدیل شده که نیاز به توجه دارد. در حالی که استفاده از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتواند در انجام به موقع تکالیف کمک کند، مواردی از سوءاستفاده نیز مشاهده شده است. هدف از این راهنما، نشان دادن روش‌های استفاده اخلاقی از ChatGPT بدون نقض اصول صداقت علمی است.
2. نکات ضروری برای نوشتن یک مقاله آکادمیک
ابزارهای هوش مصنوعی نمی‌توانند به تنهایی جای شما را در نوشتن یک مقاله آکادمیک بگیرند. در حالی که این ابزارها می‌توانند به پژوهش شما کمک کنند یا حتی یک مقاله توصیفی با اصطلاحات تخصصی بنویسند، هیچ تضمینی برای نتیجه نهایی عالی وجود ندارد. برای نوشتن یک مقاله موثر، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
الف- مرحله آماده‌سازی
ابتدا باید موضوعی محدود و الهام‌بخش را انتخاب کنید. انتخاب موضوعی که شما را علاقه‌مند کند و بتوانید با اشتیاق درباره آن پژوهش کنید، بسیار مهم است. پس از انتخاب موضوع، اطلاعات مرتبط را جستجو کرده و یک طرح کلی برای مقاله خود تهیه کنید. این طرح کلی به شما کمک می‌کند تا ساختار مقاله را مشخص کنید و بدانید در هر بخش چه مطالبی را باید ارائه دهید.
ب- مرحله نوشتن
استدلال‌های خود را به صورت منظم و منطقی بیان کنید. با یک جمله مقدماتی قوی شروع کنید که خواننده را جذب کند. مقدمه شما باید ارزش خاصی داشته باشد و مخاطب را به خواندن ادامه مقاله ترغیب کند. در بدنه اصلی مقاله، با حداقل سه مدرک پژوهش خود را توسعه داده و از آن پشتیبانی کنید. هر پاراگراف باید شامل یک ایده اصلی باشد که با مثال‌ها و شواهد پشتیبانی می‌شود. در نتیجه‌گیری، ایده‌های اصلی مقاله را خلاصه کرده و به درس‌های اخلاقی یا فراخوان به عمل (بسته به موضوع) اشاره کنید. نتیجه‌گیری نباید ایده‌های جدیدی را معرفی کند، بلکه باید به جمع‌بندی مطالب مطرح شده بپردازد.
پ- مرحله بازنگری
پس از اتمام نوشتن، محتوای خود را بازنگری کنید. ویرایش ساختار، گرامر، املا و فرمت مقاله را بررسی کنید. پس از ویرایش، متن را چندین بار بخوانید تا از روانی و خوانایی آن اطمینان حاصل کنید. در این مرحله، می‌توانید از ابزارهای ویرایش متنی نیز استفاده کنید تا اشتباهات احتمالی را شناسایی و اصلاح کنید.
3. مقاله نویسی با هوش مصنوعی
اگر در مورد به‌کارگیری ChatGPT برای نگارش مقالات خود نگران هستید و به دنبال بهترین روش‌ها برای دستیابی به موفقیت و جلوگیری از سرقت ادبی می‌گردید، این مطلب آموزشی میتواند ه شما کمک شایانی نماید. در اینجا ده کاربرد اخلاقی از ChatGPT که برای شما مفید خواهد بود، معرفی می‌شود:
3-1- ایجاد خلاصه و چکیده
استفاده از ChatGPT به عنوان ابزاری برای خلاصه‌سازی محتوای خاص، یک روش رایج و قانونی می باشد. این تکنیک میتواند برای مقاله شما بسیار مفید باشد. حتی می‌توانید از پاراگراف مقدمه خود برای تولید چکیده استفاده کنید. البته، این به معنای تقلب نیست زیرا همچنان نیاز به ویرایش و تنظیم دارد. این روش، یک راه عالی برای صرفه‌جویی در زمان و در عین حال حفظ تازگی متن است. حتی در مواجهه با محتوای طولانی هم می‌توانید خلاصه‌های مناسبی تولید کنید.
پرامپت ( دستوری که به ChatGPT می دهید) کاربردی:
"از ChatGPT بخواهید تا یک خلاصه مفید و دقیق از مقاله [عنوان مقاله] را ارائه دهد. لطفاً موارد کلیدی مطرح شده در مقاله را برجسته کنید و به اهمیت هر بخش اشاره نمایید."
این پرامپت میتواند برای تولید خلاصه‌های سریع و دقیق از مقالات آکادمیک مورد استفاده قرار گیرد، که در مطالعات تحقیقاتی، تهیه مقدمات پروژه‌ها یا حتی در تهیه مطالب مروری مفید خواهد بود.
3-2- گسترش دایره واژگان
یکی از موثرترین روش‌ها برای بهره‌گیری از ChatGPT بدون نگرانی از سرقت ادبی، افزایش دایره واژگان است. اگر دایره واژگان شما محدود است، می‌توانید با استفاده از این ابزار مهارت‌های زبانی خود را ارتقا دهید. ChatGPT قادر است جایگزین‌ها و پیشنهادات متنوعی برای کلمات پرکاربرد ارائه دهد. به عنوان مثال، اگر نمی‌خواهید واژه "بهترین" را مکررا استفاده کنید، می‌توانید از سیستم بخواهید تا مترادف‌ها یا جایگزین‌های مناسبی را پیشنهاد دهد. این روند به شما کمک می‌کند تا جملات منحصربه‌فردی بسازید و مهارت‌های نوشتاری و تحلیلی خود را بهبود بخشید.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً مترادف‌ها و جایگزین‌هایی برای کلماتی مانند 'بهترین' پیشنهاد بده تا به من در نوشتن مقاله‌ای با زبانی غنی‌تر کمک کنی."
این پرامپت میتواند به کاربران کمک کند تا دایره واژگان خود را گسترش دهند و مقالاتی با سبک نوشتاری جذاب‌تر و متنوع‌تر بنویسند.
3-3- بازنویسی محتوای خاص
اگر می‌خواهید ساختار نامتعارف یک جمله را تغییر دهید، استفاده از ChatGPT برای بازنویسی و بهبود خوانایی بسیار مفید است. تبدیل اسناد از فرمت PDF به Word میتواند فرآیند ویرایش و سفارشی‌سازی را آسان‌تر کند و نوشتن علمی را کارآمدتر سازد. در ورودی‌های خود به ChatGPT باید دقیق باشید و تا جای ممکن اطلاعات کافی ارائه دهید تا نتایج بهتری دریافت کنید. همچنین ضروری است که بررسی کنید آیا معنای اصلی حفظ شده است، زیرا گاهی اوقات سیستم ممکن است محتوا را به درستی درک نکند. هنگامی که نیاز به کار با نقل قول‌ها دارید یا می‌خواهید یک ایده را با کلمات دیگر بیان کنید، ChatGPT میتواند راه‌حل مناسبی باشد.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً جمله زیر را بازنویسی کن تا خوانایی بهتری داشته باشد و همچنین اطمینان حاصل کن که معنای اصلی حفظ شده است: [جمله مورد نظر]"
این پرامپت به کاربران امکان می‌دهد تا از ChatGPT برای بازنویسی جملات پیچیده استفاده کنند، که میتواند در نگارش مقالات آکادمیک بسیار مفید باشد. این کار به حفظ دقت و انتقال موثر اطلاعات کمک می‌کند.
3-4- تولید جمله تز
برای ایجاد یک تز قوی، باید حداقل سه استدلال اصلی یا عنصر کلیدی را که قصد دارید از آن‌ها پشتیبانی کنید، شناسایی و ارائه دهید. از آنجا که بسیاری از دانشجویان در ایجاد جمله تز با چالش مواجه می‌شوند، می‌توانند به ChatGPT مراجعه کنند. مهم است که تلاش کنید تا یک تز الهام‌بخش و فراتر از ایده‌های اولیه‌تان ایجاد کنید، ضمن اینکه در چارچوب‌های اخلاق علمی باقی بمانید. فقط یک ادعا را مطرح کنید و آن را پیچیده نکنید. نگه داشتن ساختار ساده به شما اجازه می‌دهد تا روی خوانایی کار کنید و در فرآیند ویرایش و تنظیمات به راحتی تغییرات لازم را اعمال کنید.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً بر اساس سه استدلال کلیدی زیر، یک جمله تز برای مقاله‌ام ایجاد کن: [استدلال ۱]، [استدلال ۲]، [استدلال ۳]."
این پرامپت کمک می‌کند تا دانشجویان بتوانند با استفاده از ChatGPT جمله تز قوی و موثری برای مقالات خود ایجاد کنند، که میتواند به عنوان پایه‌ای برای ساختاردهی و توسعه بیشتر مقاله عمل کند.
3-5- کار روی طرح کلی مقاله
ChatGPT به طور پیش‌فرض قابلیت ایجاد طرح‌های کلی کلاسیک برای مقالات چندبخشی را دارد. شما باید اطلاعاتی را برای مقدمه، چند بخش اصلی و نتیجه‌گیری فراهم کنید. با تغییر تنظیمات پیش‌فرض، می‌توانید بخش‌هایی مانند ضداستدلال یا قسمت‌های بیشتری برای بحث و بررسی‌های عمیق‌تر اضافه کنید. این روش به شما کمک می‌کند تا طرح‌های کلی مؤثر ایجاد کرده و در زمان و انرژی صرفه‌جویی کنید، زیرا دیگر نیازی به کپی و پیست مداوم اطلاعات نیست.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً برای مقاله‌ای با موضوع [موضوع مقاله]، یک طرح کلی شامل مقدمه، سه بخش اصلی، یک بخش ضداستدلال و نتیجه‌گیری ایجاد کن."
این پرامپت به کاربران کمک می‌کند تا با استفاده از ChatGPT، طرح کلی مفید و منسجمی برای مقالات خود تهیه کنند، که به عنوان یک نقشه راه برای توسعه محتوای مقاله عمل کرده و فرآیند نگارش را ساده‌تر و منظم‌تر می‌سازد.
3-6- ایجاد جملات قلاب
ایجاد جملات قلاب که مخاطب را به خواندن ادامه دهد، بسیار حیاتی است. اگرچه ChatGPT میتواند در این زمینه کمک کند، باید اطمینان حاصل کنید که جمله قلاب شما بر اساس واقعیت‌های آشکار یا اطلاعات آماری نباشد. این ابزار میتواند به شما در ایجاد جملات الهام‌بخش و جذاب کمک کند، که برای شکستن سد نویسندگی یا شروع مقاله شما بسیار مفید است. ابتدا افکار اولیه و برخی ایده‌ها را وارد کنید تا متنی ایجاد شود. به یاد داشته باشید که ChatGPT ممکن است نتواند به طور خودکار احساسات را منتقل کند، بنابراین لازم است جمله قلاب را برای داشتن لحن مناسب تنظیم کنید. موفقیت در الهام بخشیدن به مخاطب است! برای بهترین نتایج، موضوع خود را به دقت تحقیق کرده و اطلاعات مرتبط با مقاله خود را وارد کنید.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً بر اساس موضوع [موضوع مقاله] یک جمله قلاب جذاب ایجاد کن که مبتنی بر اطلاعات آماری یا یک حقیقت جالب باشد."
این پرامپت به کاربران امکان می‌دهد تا با استفاده از ChatGPT، جملات قلاب قدرتمندی برای مقالات خود ایجاد کنند که مخاطب را به خواندن بیشتر ترغیب می‌کند و در جلب توجه و افزایش مشارکت خوانندگان مؤثر است.
3-7- توسعه ارائه‌ها
اکثر ارائه‌ها باید مختصر و مفید باشند، و در این زمینه ChatGPT میتواند یک ابزار بسیار کارآمد باشد. این ابزار میتواند به شما در تولید عناوین و زیرنویس‌های کوتاه برای اسلاید‌ها، پست‌های کوتاه وبلاگ یا ارائه‌های چندرسانه‌ای کمک کند. ابتدا با استفاده از قابلیت خلاصه‌سازی ChatGPT شروع کنید و سپس از آن بخواهید تا متون مناسب برای اسلایدهای شما تولید کند. این کار به شما کمک می‌کند تا محتوای فشرده و مؤثری داشته باشید که مخاطبان را جذب کند. علاوه بر این، می‌توانید از ChatGPT برای تولید متون مناسب برای ویدیوها یا سخنرانی‌هایتان استفاده کنید که نیازمند هماهنگی با کدهای زمانی خاص هستند.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً برای ارائه‌ام با موضوع [موضوع ارائه]، متن کوتاهی برای استفاده در اسلایدهای پاورپوینت ایجاد کن. متن باید خلاصه و جذاب باشد و شامل یک عنوان و یک زیرنویس مناسب برای هر اسلاید باشد."
این پرامپت به کاربران کمک می‌کند تا محتوای مختصر و مؤثری برای ارائه‌ها و اسلایدهایشان تولید کنند، با هدف افزایش تأثیرگذاری و جذابیت مطالب ارائه شده به مخاطبان.
3-8- ایجاد لیست‌های مقایسه‌ای
یکی از چالش‌های اصلی در نوشتن انشا، مقایسه دو یا چند موضوع مختلف است. ایجاد لیست‌های مقایسه‌ای میتواند در این زمینه بسیار مفید باشد. با استفاده از ChatGPT، می‌توانید لیست‌های مزایا و معایب برای دو یا چند موضوع تهیه کنید. این روش اخلاقی برای بهره‌گیری از ChatGPT در تحلیل و نوشتن مقالات بسیار مفید است. به عنوان مثال، می‌توانید از ChatGPT بخواهید تا مزایا و معایب خودروهای برقی را توضیح دهد. این کار به شما کمک می‌کند تا اطلاعات مقاله خود را دسته‌بندی کرده و در زمان صرفه‌جویی کنید. با این حال، باید منابع خود را بررسی و از صحت و اعتبار داده‌های ارائه‌شده مطمئن شوید. این امر با یک جستجوی ساده در اینترنت امکان‌پذیر است.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً مزایا و معایب [موضوع یا موضوعات مقایسه شونده] را شرح داده و لیست کن."
این پرامپت به کاربران اجازه می‌دهد تا با استفاده از ChatGPT، لیست‌های مقایسه‌ای از مزایا و معایب موضوعات مختلف تهیه کنند، که در نوشتن انشاها و مقالات بسیار مؤثر است.
3-9- کاوش در ایده‌های موضوعی
استفاده از ChatGPT برای کاوش ایده‌های موضوعی میتواند در گسترش و تعمیق تحقیقات بسیار مفید باشد. این استراتژی به شما اجازه می‌دهد تا موضوعات مختلف را بررسی کرده و ایده‌های جدیدی پیدا کنید. مهم است که روی جزئیات و دقت در توضیح موضوع مورد بررسی تمرکز کنید. به عنوان مثال، می‌توانید از ChatGPT بخواهید که "پنج ایده مختلف در مورد استفاده دانش‌آموزان از تلفن‌های هوشمند" یا "پنج موضوع برتر برای تحقیق در مورد تغییرات آب و هوایی" را ارائه دهد. هرچه توضیحات شما دقیق‌تر باشد، نتایج به دست آمده نیز دقیق‌تر و مفیدتر خواهند بود. برای دستیابی به نتایج بهتر، به جای عمومی بودن، به جزئیات خاص‌تری پرداخته و روی زیرمجموعه‌های خاصی از یک حوزه علمی محدود تمرکز کنید.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً پنج ایده موضوعی متفاوت برای تحقیق در مورد [موضوع خاص] ارائه بده. من به دنبال ایده‌هایی هستم که جنبه‌های کمتر شناخته‌شده یا نوآورانه‌ای از موضوع را بررسی کنند."
این پرامپت به کاربران امکان می‌دهد تا با استفاده از ChatGPT به ایده‌های تازه و جذاب برای پروژه‌ها یا مقالات علمی خود دست یابند، به ویژه در زمینه‌هایی که نیاز به بررسی عمیق‌تر دارند.
3-10- غلبه بر تکرار در نتیجه‌گیری
یکی از چالش‌های رایج در نگارش نتیجه‌گیری، جلوگیری از تکرار محتوای قبلی است. ChatGPT میتواند در این زمینه به شما کمک کند، به‌ویژه با تمرکز بر خوانایی و اجتناب از تکرار. این ابزار قادر است تا جملاتی که نیاز به بازنویسی دارند را شناسایی کرده و به شما در ارائه یک نتیجه‌گیری مؤثر و جذاب کمک کند. اگرچه نتایج ممکن است بسته به موضوع متفاوت باشد، این ابزار در برجسته‌سازی نکات کلیدی و جلوگیری از تکرار مفید است. به یاد داشته باشید که گاهی اوقات ممکن است با پیشنهادهای نادرست مواجه شوید. هنگام نوشتن نتیجه‌گیری، مهم است که حقایق را به‌طور خلاصه و مؤثر بیان کنید و از کلمات متنوع برای توصیف تز خود استفاده کنید تا از تکرار اجتناب شود.
پرامپت کاربردی:
"ChatGPT، لطفاً نتیجه‌گیری مقاله‌ام را بدون تکرار محتوای بدنه و با تأکید بر نکات کلیدی موضوع، بازنویسی کن."
این پرامپت به کاربران کمک می‌کند تا با استفاده از ChatGPT نتیجه‌گیری‌های مؤثر و متمایزی بنویسند که از تکرار اجتناب کرده و محتوای تازه‌ای ارائه می‌دهند. این کار به افزایش جذابیت و اثربخشی مقالات کمک می‌کند.
4. محدودیت‌های مقاله نویسی با هوش مصنوعی
هنگام استفاده از ChatGPT برای نوشتن مقاله، باید از محدودیت‌های این سیستم آگاه باشید، زیرا این موارد می‌توانند بر کیفیت و دقت کار شما تأثیر بگذارند:
4-1- دسترسی محدود به آخرین داده‌ها
ChatGPT نمی‌تواند به طور لحظه‌ای به آخرین داده‌ها یا حقایق دسترسی پیدا کند. این مسئله میتواند در نوشتن مقالاتی که نیاز به داده‌های جدید دارند، مانند مقالات بازاریابی یا جامعه‌شناسی، مشکل‌ساز باشد.
4-2- نادرستی‌ها و ناهماهنگی‌ها
ChatGPT ممکن است گاهی اوقات اطلاعات نادرست یا بی‌معنی ارائه دهد. همچنین، قادر به افزودن عناصر احساسی یا طنز به نوشته‌ها نیست، که این امر میتواند لحن نوشته را بسیار رسمی و خشک نگه دارد.
4-3- پایگاه دانش محدود
اطلاعاتی که ChatGPT ارائه می‌دهد ممکن است منعکس‌کننده آخرین تحقیقات یا داده‌ها نباشد. این سیستم بیشتر بر خلاصه‌سازی و ارائه اطلاعات کلی تمرکز دارد و ممکن است نتواند جزئیات عمیق‌تری ارائه دهد.
4-4- نیاز به ویرایش دقیق
استفاده از ChatGPT ممکن است نیازمند ویرایش و بازبینی دقیق باشد تا اطمینان حاصل شود که محتوای تولیدی معتبر و دقیق است. این فرآیند میتواند زمان‌بر و گاهی اوقات چالش‌برانگیز باشد.
4-5- ضرورت دستورالعمل‌های واضح و محدود
برای کسب نتایج بهتر، لازم است که دستورالعمل‌ها و ورودی‌هایی که به ChatGPT می‌دهید، واضح و محدود باشند. این امر به کاهش احتمال دریافت پاسخ‌های نامرتبط یا کم‌ارزش کمک می‌کند.
5. نتیجه‌گیری
در جهان پیشرفته امروزی، استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی نظیر ChatGPT برای کمک به نگارش مقالات آکادمیک به طور روزافزونی رایج شده است. این ابزارها می‌توانند به عنوان منابع الهام و یاری‌دهنده در فرآیندهای تحقیق و نوشتن مورد استفاده قرار گیرند. با این وجود، مهم است که استفاده از آن‌ها به صورت اخلاقی باشد و همچنان اصول صداقت علمی رعایت گردد. ChatGPT میتواند در ایجاد پیش‌نویس‌ها، گسترش دایره واژگان و تهیه خلاصه‌ها نقش بسزایی داشته باشد، اما نیاز به ویرایش دقیق و بررسی انتقادی از سوی نویسنده دارد تا اطمینان حاصل شود که محتوا نه تنها صحیح، بلکه منحصربه‌فرد و اصیل است. علاوه بر این، استفاده از ChatGPT برای ایجاد جملات قلاب و طرح‌های کلی میتواند به ساده‌سازی فرآیند نگارش کمک کند، اما این ابزار نباید جایگزین تفکر و تحلیل انسانی شود. بلکه باید به عنوان یک ابزار کمکی در کنار دانش و تخصص نویسنده عمل کند.
استفاده از ChatGPT نیازمند توجه به محدودیت‌ها و آگاهی از قابلیت‌ها و محدودیت‌های آن است. به عنوان مثال، داده‌های ارائه‌شده توسط این ابزار ممکن است به روز نباشد و نیاز به ویرایش و بررسی دقیق داشته باشد. همچنین، گاهی اطلاعات نادرست یا نامرتبط ارائه می‌دهد که نیازمند اصلاح و تعدیل است. در نهایت، ChatGPT نباید به عنوان تنها منبع اطلاعات و تحقیق مورد استفاده قرار گیرد، بلکه باید به عنوان یک ابزار مکمل در کنار منابع معتبر و تحلیل انسانی بکار رود.
با رعایت این نکات، می‌توان از پتانسیل کامل ChatGPT برای ارتقاء کیفیت مقالات آکادمیک بهره‌برداری کرد. در نتیجه، همزمان با استفاده از این ابزار نوین، اصول اخلاقی و علمی را نباید فراموش کنیم. به این ترتیب، هوش مصنوعی میتواند نقش مؤثری در بهبود فرآیندهای تحقیق و نگارش ایفا کند، بدون اینکه جایگزین توانایی‌های منحصر به فرد انسانی شود.
منابع:
1- Lund BD, Wang T, Mannuru NR, Nie B, Shimray S, Wang Z. ChatGPT and a new academic reality: Artificial Intelligence‐written research papers and the ethics of the large language models in scholarly publishing. Journal of the Association for Information Science and Technology. 2023 May;74(5):570-81.
2- Jarrah AM, Wardat Y, Fidalgo P. Using ChatGPT in academic writing is (not) a form of plagiarism: What does the literature say. Online Journal of Communication and Media Technologies. 2023 Oct;13(4):e202346.
3- Stepanechko O, Kozub L. ENGLISH TEACHERS’CONCERNS ABOUT THE ETHICAL USE OF CHATGPT BY UNIVERSITY STUDENTS. Grail of Science. 2023 Mar 30(25):297-302.